Ballada o szklarzu 47

tytuł:

Ballada o szklarzu

Ballada o drugim powsinodze beskidzkim, o nieokreślonej farze, wreszcie o oczach śklanych patrzących w serce i wieczność

gatunek:

recytacja

muzyka:

bez muzyki

oryginał z:^?

1923 roku

słowa:

Emil Zegadłowicz Emil Erwin Zegadłowicz

– przez gościńce rozkisłe

przez miedze chlupotne

popod chmury nawisłe

niesiewne kłopotne –

z zbyrkiem śklanych rupieci

ramą przygarbiony

idzie z wczora z stuleci

w te beskidzkie strony

brat śklarz –

w druciarzowem kamractwie

pogodzony zimą

wiesną wraz z przetcziną

przez granice dymo

ranną godziną

brat śklarz

– – łokna śklić – ło – kna

– ramo ciężkie taflami

podziwojcie sie sami –

– tafle śklane zbyrcące

na to słońce patrzące –

– torba z kitem parciano

śrybrzy sie w mgle bez rano –

– hojdo sie ba nienowy

przycinać djamentowy –

– gwoździe, obcęgi, młotek

młotek płaski stukotek –

wszyśko cały inwentorz

wlecze se śklorz na smętorz

na te księżom oborę

ka zdo kostecki chore

ka zdo głowy łysinę

i tę serca przewinę

, ze nie zaśklił w swem dziele

okien w fornym kościele

, ze nie zaśklił nie dockoł

ino w wilje z tą nocką

bezjutrznianą se odszed

tam gdzie doszed skąd doszed –

haj kościele nieśklony

sybami niebroniony

cemuześ sie nie zwieńcył

pirwi nimek sie zmęcył.–

– a jo cekoł na ciebie – –

– – śklana tafla broni

śklana tafla chroni –

napsaurok sybie

co w nocy zadzwoni –

– tak se myśli idący

kaślący skrzykujący:

– – łokna śklić – ło – kna

juz sie bez babiągóre

ku makowu zwalił

w ośmi wsiach i trzok miastach

Panaboga kwalił –

ka zased wroz go ludzie

rwiom każdy ku sobie

ledwie ze ta nadąży

zmykającej d o b ie – –

– – sybki moknące dyscem

a wiatrem susone –

spozierojciez ciekawo

w którom ide stronę –

– a tu – przejdźcie bez łazek –

– zaśkiijcie mi obrazek –

– a tu – szyby dwie wprawcie –

– a tam – jednę zaprawcie –

– a tu – w stajni kwadracik –

– szkoda wyjmować gracik –

– moiściewy – ta zima

ta sie dała weznaki

sprzały docna i zmarzły

zimniaki i buraki –

wichry dęły jak z miecha –

– haj – biednemu’ pociecha –

okiennice wyparło

zbereżnie zazbyrcało

szastprast – syby na ziemi

fajerecka za niemi

pięknie ładnie wiatr wybił

– dobra żeście zasybił – –

– – śklijcie mi sie sybki

jakto płynne życie –

jo Boga miełuje

a wy go widzicie –

– gwoździkami stuk stuce

cosik pod nosem mruce

– zzźit – tnie tafle djamentem

przymierzo nad pękniętem –

– zzźit – stuk – stuku – puk – puku

kitem dokoła wiedzie –

– haj – no bieda tej biedzie –

– ale jakoś ta bedzie –

ino wiesna sie zleci

cas ta jakoś przeleci –

– dobrze mówią sąsiedzi –

– ano jakoś ta będzie –

– łostańcie z Bogiem –

– z Panemjezusem – •

– zbyrkło ramo śklarowe

na zgarbionym grzbiecie –

idzie śklorz niefrasowny –

tela syb na świecie

tela okien

haj –

– – łokna śklić – ło – kna –

– lećcie dzieci co ducha

śklorza zawołojcie

niech nom okno zaprawi

pieronem chybojcie – –

– – sybecki spod okapu

pacące na drogę

wysedek se niom wcoraj

dziś wrócić nimoge –

– tak to – tak to – z tą wiesną

– tak to – tak to – nanowo –

brat druciarza śklarz owo

stary jak topola

idzie klechdą słowacką

przez ozimskie pola –

(– chałpy się tak rozlazły

jak mrówce w rok mokry –

– ramo dźwigo na plecach

przygarbionych nieco –

znudzi się to dźwiganie

i śklarzowym plecom –

– idzie – idzie – z pod krępki

spoziero dokoła –

ujrzy chałpy zebrane

z przy wy ku zawoła:

– – łokna śklić – ło – kna –

i zasiok na powtórkę

z umiarnym przyśpiechem

wkszycy sie skróś obory

somokcącym echem:

– – łokna śklić – ło – kna –

– idzie dali – tu i tam

pobok chałup

dworskich bram –

– słońce grzeje

jak ta we dnie

już połednie

wnet –

– czoło ściera –

– parzy grzbiet –

– śklorz nie trzpifet –

– toć się zmęczy

sponiewiera

bezma milę już tak szed

– – świećcie syby słońcem

oliwnym kagangiem –

bym – dzisiok strudzony –

Wrócił jutro rankiem –

– idzie –

– idzie – okna śklić –

ka sie ino chałpy modrzą

pod strzechą słomianą –

ka sie ino dworki bielą

ścianą pobielaną –

– – łokna śklić – ło – kna –

– psi szczekają kole bud –

– popod strzechą wilgny chłód –

– nie przysiadoj – juz cie woło –

tam na prawo za stodołą –

kapkę w lewo – baba stoi

– poćcie ku mnie moiściewy –

– zbyrkło śkliwo – podźwignon sic –

idzie – stare plecy gną sie –

losechą się podpiro –

wkląsła warga żuje dziąsła –

przed siebie spoziro –

idzie –

tak i przesed poranek

mo sie do obiadku –

siądźcie z nami do miski

pożywcie się dziadku –

– Bóg zapłać –

– popołedniu to samo co rano

roz pod ścianą farbioną

roz na grzbiecie ram o – –

– – śklą się śklane okna

w pozórzkę i burzę –

zielne życie dołem

modre życie wgórze –

– ano w wieczór pod zachód

spoziero z pagoru –

a tak słońce se chodzi

po beskidzkim boru –

Wałęso sie – zawadzo

krwawo o chojary –

już sie pali i iskrzy

nieboże bór stary –

każda gałęź liść każdy

igliwo sośniane

czerwienią rozmodlone

złotem rozśpiewane –

– a na rzece szerokiej

skroś szumnej doliny

każda fala się śmieje

do zorznej godziny –

każda fala się pieni

tęczą i szkarłatem

, że to niebem już płynie

i już poza światem

, że już nigdy nie wróci

ku szarości onej

przepadłej – a na wieki –

w pozórzce czerwonej –

– aż tu zewsząd od chałup

zpod strzech zasłuchanych

patrzą czerwone oczy

oczy okien śklanych –

patrzą czerwone oczy wejrzeniem wieczyste

tak jak Ty w serca patrzysz miłujący Chryste –

cały beskid stądtela widny jak ńa dłoni

tą pożogą ócz śklanych patrzy się i płoni

i purpurzy kościelnie jak ogrójec boży

podniesieniem miłosnem rozżagwionej zorzy –

– śklarzu – śklarzu wędrowny

cichy i niemowny

temu patrzeniu zdatny

oknom nieodzowny

nienapatrzony syto

zpod okapu ręki –

twój to cud te chałup oczy

i twojej u dręki – –

– – szyby na góreczce

szyby na dolinie –

, przeszłość w was podzwania

przyszłość ku wam płynie –

– śklarzu – śklarzu wędrowny – bracie powsinogo

niosący śklane serce tą beskidzką drogą –

serce śklane przewidne w którem błękit mieszka

– błogosławiony barłóg chleb twój i twa ścieżka –

blaszko płaci świat tobie – zarobek twój marny

chleb se ta wypracujesz jak twe dłonie czarny –

– lecz jak zemrzesz – jeśli zemrzesz

tam na grapie świata –

za piecem u Panaboga

natkniesz się na brata –

– święcipaóscy białodziani

wezmą cie do siebie –

czasem cie ta ino poślą

okna śklić na niebie –

bo to wiecie panieświęty

kie chmury przemokną

jak ta płachta pieknie pękną –

i robi sie okno. “

wprost do ńieba

ka króluje Marjamatka boża –

żeby grzyśni niepatrzeli

potrza jeim śklorza –

– weźmiesz śklorzu lazur z tęczy

bożącej przed chramem

przytniesz gwiazdą brylantową

i wprawisz w chmur ramię – –

– – bośmy ta wszyscy

grzyśni choć nie wymawiający

krześcijany – – –

15.06.2025

Objaśnienia:

1) ócz

oczu

Legenda:

inc, incipit - incipit - z braku informacji o tytule pozostaje cytat, fragment tekstu z utworu

abc (?), (abc?) - tekst poprzedzający (?) jest mało czytelny (przepisywanie ze słuchu)

abc ... def - tekst jest nieczytelny (przepisywanie ze słuchu)

abc/def - tekst przed i po znaku / występuje zamiennie

abc ^(abc) - wyraz lub zwrot wymagający opisu, komentarza

(abc) - didaskalia lub głupie komentarze kierownika

kierownik 2025-06-16 00:52

Drukiem w tomiku „Powsinogi beskidzkie”:
https://polona.pl/preview/34fbd9f0-883e-4038-8913-f3884001642a

Dodaj komentarz

Szukaj tytułu lub osoby

wyszukaj

Wykonawcy:

Tadeusz Bocheński
Kadziuś

Posłuchaj sobie

Tadeusz Bocheński

część I

⋯ ※ ⋯

Orpheon

mx: Wo 500

ze zbiorów:

Krzysiek45fan

0:00

Tadeusz Bocheński

część II

⋯ ※ ⋯

Orpheon

mx: Wo 501

ze zbiorów:

Krzysiek45fan

0:00

Etykiety płyt

Orpheon

M^x: Wo 500

kolekcja: Krzysiek45fan

Orpheon

M^x: Wo 501

kolekcja: Krzysiek45fan

Ballada o szklarzu 47